ور را در آیین زرتشتی به دو دستهٔ ور سرد و ور گرم بخش می‌نمودند. ور گرم البته بیشتر کاربرد داشت و برجسته‌ترین آزمون آن هم گذر از آتش بود. آنچنان که در داستان سیاوش می‌خوانیم آنگاه که نتوانست بیگناهیش را آشکار سازد و همهٔ گواهان برپادش بود به ناچار گزینهٔ گذر از آتش را برای نشان دادن بیگناهیش برگزید و از آن گذشت و به استوره پیوست. نیز زرتشت را بر پایهٔ استوره‌ها آنگاه که نوزاد بود در میانهٔ آتش سوزان نهادند و آتش بر او گلستان شد. جدای از استورگی این داستان همانندیش هم با داستان ابراهیم نغز مینماید. آیا یکی از این دو استوره از دیگری وام‌گرفته شده‌است؟
دیگر گونهٔ وَرِ رم ریختن روی یا هر فلز گداختهٔ دیگری بر اندام مردمان بودهاست. باز در استورهٔ زندگی زرتشت میبینیم که برای نشان‌دادن حقداریش فرمان داد تا روی گدازان را بر سینه اش ریختند. همچنین آذرپاد مهرسپندان موبد نامدار زرتشتی نیز که ادعایی دینی را طرح میکرد و در روزگار ساسانیان می‌زیست برپایهٔ نوشته‌های پهلوی دردست درخواست نمود تا بر سینه‌اش روی گداخته بریزند.
از دیگر گونه‌های ور فرو رفتن در آب برای زمانی مشخص، بریدن یکی از اندام و زخمی نمودن یا دریدن شکم، خوردن زهر و... بودهاست که میبایست آنکه آزمون بر رویش انجام می‌شود یا آسیبی نبیند یا به زودی بهبود یابد. اینکه چه گونه وری باید انجام شود را گروهی از داوران برجسته برمیگزید و بر چگونگی انجام آن نیز بازدید داشت. سوگند زهری بوده که برای آزمون ور سرمیکشیدند و نغز این جاست که این عبارت سوگند خوردن از همان روزگار به زبان ما راه یافته‌است و خود کار سوگند خوردن نیز جانشین ور گردیدهاست.
ور تنها ویژهٔ ایران نبود و در اروپا نیز رواج داشت. این آزمون را که در زبا‌‌ن‌های اروپایی بیشتر اُردیل میخوانند کمابیش به همان ریختی که در ایران به کار بسته میشده انجام میپذیرفته‌است و انجامش هم همان دلیل‌هایی را که در ایران داشته در آن سامان داشته‌است. برای نمونه‌های نامدار در تاریخ اروپا همسر یکی از پادشاهان کارولنژی –کارولنژی دودمانی بود که شاهانش بر آلمان و فرانسه فرمان می‌راند- آنگاه که به خیانت به شوهر تاجدارش ارازیده(متهم) شد ناچار شد تا با پای برهنه بر روی خویش‌های داغ گام بردارد.
گونه‌های دیگر این آزمون در اروپا نیز فرو رفتن در آب روان، در معرض بخار آب ایستادن، گام برداشتن در میان آتش سوزان، خوردن چیزهای ناخوردنی و...بودهاست. اندک‌اندک این روش در اروپا رو به ممنوعیت می‌نهاد تا اینکه سرانجام برافتاد و شکنجهٔ مقدس کلیسایی که عبارت از رنجاندن و آزار جسمی و روحی متهم برای اقرار به گناه بود در اروپا جایگزین آن گردید.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر